2012-10-23

Begi lukua zorion bila



HITZA: LUKU


Eskua... eta ezpainartea betetzen duena. Estutuz gero, handitu egiten dena, estutuz gero, gainezka egiten duena, estutuz gero, bustitzen zaituena.

Bai, tira... berriro hasiko naiz (ongi ari haiz, Irati... denek ulertzeko moduan... batez ere argi ari haiz, norbaitek ez dena pentsatzeko moduan... batzuetan kostatzen zain... hain litzateke erraza... irudiari begiratu besterik ez zagon... baina, hik tira egin behar... edo mingaina luzatu behar... mundiala haiz gero, saltsarik ez dagoen tokian ere saltsa sortu behar... esan ezan... ez dakit ba... gogoratu hadi... urtearen azken kanpaikadekin jaten ez dituan mahats aleez... jarri hitzan denak pilan, lotu hitzan hari mutur batekin... eta urte berri on oihukatzerakoan hik egin oihu: hau luku bat da!)...

Esandakoak esanda, ez dago berriro hasi beharrik, ezta?



AFORISMOA: Batzuetan isiltzen jakin behar da. Horrelakoetan begirada izaten da hitz egiten duena.


... eta lastima (edo zorionez), ezin aurpegiaren hizketarako gogoa isilarazi. Zabalik dauden bi begik zabalik dagoen aho batek baino dezente gehiago esaten dute, batez ere, ezer esan nahi izaten ez den une horietan.






HAIKUA:

Poza lapurtzen...
malkotarako xoxik
ez duen hura...




2012-10-22

ITAKA (Benito Lertxundi_2012-10-13)



"Aitak logelako atea irekitzen zidan, amak sukaldekoa irekitzen zuen eta sukaldetik logelaraino Benito Lertxundi etortzen zitzaidan bisitan. Hanka puntetan hasieran eta erdi saltoka konfiantza hartzen hasi zenean.

Lau urte izango nituen, bost agian, igande goizetan izaten zen, ohe ertzeraino etorri eta belarri ondoan xuxurlatzen zizkidan nahigabean buruz ikasi nituen kantuak.

Iratiko basoilarren artean eskutuan ibiltzen nintzen, Maria Solt-ekin dantzan eta primaderako liliak bilduz sekula inork ez ninduela ezkontaraziko promes egin nion neure buruari. Lau urte baino ez nituen, ia-ia lau hanak iritsi nintzen Erriberaraino, Muñagorrik bere proklamian zioena neurekiko errepikatzen nuen bitartean.

Igande goizetan, lau urterekin, ohetik... Benito entzunez ikasi nuen bizitza ederra zela. Oso ederra."


Irratsaioaren lehenengo zatia (Patxi Ezkiaga, Joxe Goikoetxea eta Iñaki Murua):

 

Benito Lertxundiri elkarrizketa:
 
   


Ederrak direnak hasi eta berriro hasten dira. Ederrak diren uneek hiru aldiz hasteko aukera ematen dute. Ederra dena surrealista da. Ederrak denak itxaronarazi egiten du. Ederra dena hanka puntetan hurbiltzen da. Ederra denak irribarreak lapurtzen ditu. 

Eta ederra horixe izan zen, Benitorekin patxadaz hizketan, hausnartzen, solasean aritzea. 

Astebete daramat Benitori energia eta indarra bidaltzen... iritsiko ote zitzaion!

Elkarrekin hegan aritu ginen eta beldurtu nintzen uneetan eskua eman zenidan... horregatik eta gainerako guztiagatik... eskerrik asko!

2012-10-16

...

Tuteran goizeko zortzietan

... zer dago debekatua? Gosea asetzeko palmerari hozka egitea?


2012-10-15

Xaxatu pentsamendua



HITZA: XAXATU 

Hartu puxika bat eta egin zizta orratz zorrotz batekin. Gelditu begira eta ikusi zer den puxikatik ateratzen dena... akaso aterako zaizu airea, akaso ez da aterako ezer eta akaso ikusiko duzu...
Hartu hatz potoloaren eta hatz erakuslearen artean tarteka sortzen den atximur egiteko gogoa eta egin zizta aurrean egokitu zaizun lagunaren ipurdiari. Gelditu begira eta ikusi zer den lagunaren begiradatik (ez dago ipurdira begiratu beharrik...) ateratzen dena... akaso aterako zaizu begirada bera, akaso ez da aterako ezer eta akaso ikusiko duzu...
Xaxatzearen ondorioak beti izaten dira akasozkoak. Ezin asmatu xaxatua izan denaren beroaldiak berotu, erre, epeldu, hoztu edo izoztu egingo duen xaxatzailea. Onena... probatzea? Ez dakit ba...









AFORISMOA: "Ze zaila den esaten duguna pentsatzea!"

Pentsatzen duguna esatea bezain zaila! Demagun hitz bat ahots kordetatik pentsamendurako bidean... Lehenengo eztarrian trabatzen da, gero mingainak bustitzen du, ezpainarteak hozka egiten dio eta sudurpeko ile artean jolasean hasten da, zabuka, oinak (nork esan du hitzek oinik ez dutenik...) zerura baino gorago altxa nahian. Pentsatzen diren hitzen aldean, esaten diren hitzek oinekin zeruaz haragokoa ukitu nahi izaten dute. Eta orduan hasten dira komeriak... hankak gora altxatzen dituenak burua behera jaisten duelako eta buruz behera pentsatutako hitzak ez baitira hankaz gora esandako hitzen pareko izaten...








HAIKUA

Haserretu ez
eta adiskidetu
nahi izatea...








2012-10-10

ITAKA (Patxi Zubizarreta_2012-10-6)



"Polita da idazlearen eta irakurlearen bi momentu intimo paper zirriborratuaren gainean nola elkartzen diren irudikatzea. Polita da paper zuri bera bi esku, bi begirada, bi irribarre, bi hotzikara ezberdinen artean irudikatzea. 

Polita da hitzak haizeak eraman eta haizeak ekartzen dituela irudikatzea eta haizeak nora iritsi behar duen asmatzen duela ikustea.

Baina, gutun batzuk ez dira sekula iristen. Bideak galtzen dituelako edo bideak ezkutatzen dituelako edo gutunak bidea desagerrarazten duelako. Baliteke gutunak bere burua ibilian ibiltzera kondenatzea ere, inoiz inora iritsi ez dadin. Gutun batzuk ez dira ekula iristen eta hitzak haizeak eramaten ditu."


Patxi Zubizarreta

"Hiru gutun Iruñetik" (Pamiela argitaletxea) liburua aurkeztu zigun Patxik larunbatean eta gainera, bizitza leihoaz harago irrintzika, irrintzika bere lasaitasunean, ari dela erakutsi zigun. Txoriek bezain alai eta bareek bezain lasai egin genuen aurrera, eskuz idatzitako eskutitzak igorri genizkion elkarri, kolorez margotu genituen hitzak, fakultateko komunetan graffitiak egin genituen, hogeita bat egunen bueltan hiltzen ikasi genuen, eta begiek hitz egiten asmatu genuen. Gertu sentitu ginen, elkarrengandik gertu.

Iñaki Mendiguren, Gorka Berrio, Pello Ramirez, Patxi Ezkiaga eta Joxe Goikoetxeak ere parte hartu zuten. Galdeketez, galtzeko arriskuari arusardiaz begiratzeaz, postariez, elkarri irentsitako urduritasunez eta menda gozoaz aritu ginen hizketan.

Egin klik, bizitzak pausoka-pausoka, hitzez hitz zerbait berria irakasten digula konturatuko zara.


 


2012-10-08

...



Arantzazura bizikletan. 2012-8-12





... hi, Oteiza; hamabosgarrenarentzat tokirik izango duk zeruan?

2012-10-04

ITAKA (Mendiaz eta...kontu kontari_2012-9-29)



Mendian egiten diren lagunek arrastoa uzten dute. Mendian egiten diren lagunekin erori eta altxa egiten zara, gazta zatia partekatzen duzu, ur-ontziko xuloan ezpainak elkartzen dituzu, barre egiten da eta behar izanez gero negar ere bai... Mendian egiten diren lagunekin eseri egiten zara eta hitz egin egiten duzu eta pasatzen duzu ordu bat eta pasatzen dituzu bi ordu eta arratsalde batean igarotzen da ia bizitza oso bat eta adiskidetasuna non hasi den ahaztu egiten zaizu mendian egiten diren lagunekin. 

Mendian egiten diren lagunekin auskalo non konfiantza aleak erosten dira eta poltsikoan harriak sartzearen parekoa da hori. Mendian egiten diren lagunekin sustraiak indartzen dira, lurrean baino bihotzean. Mendian egiten diren lagunekin ez da asmatzen agur esaten, horregatik elkartzen dira, adibidez, bi asteren bueltan irratiko mikrofonoen aurrean mendian egiten diren lagunak. 

Udako mendi irteerei eskainitako azken irratsaioan (larunbatean helduko diogu denboraldi berriari Patxi Zubizarreta idazlearekin) Amadeo Ezpeleta izan genuen gonbidatu. Infernuetarako bidean egin genuen lagun zerutiarra.

Joxe, Amadeo, Josu, Joxe eta ezkutuan dagoen bikotea Panticosan Infernuetatik bueltan




Belen eta Aitziberrekin ere solasean aritu ginen solasean, mendian bakarrik ez, kalean ere lagunak egiten ditugulako. Eraldatzen, Kimetz eta Asmube Emakume Elkarteek   antolatutako “Emakumeen aurkako indarkeriak prebenitzeko eskualde arteko eskola” ikastaroa aurkeztera etorri ziren irratira. Ikastaroa martxan da astelehenetik eta datozen hiru hilabeteetako lehen astelehenetan (urtarrileko azkenekoan ere bai) ateak zabalduko ditu Zumarragako Zelai Ariztin arratsaldeko 16:00etan. Hurbildu nahi duenak oraindik badu aukera. http://www.gipuzkoangazte.info/adminigazte/gazteinformazioa/Kurtsoaren_informazioa.20110923.pdf


Belen Balerdi eta Aitziber Uriarte Segura Irratian

 Egin klik eta entzun... entzun daitezkeenak... eta ezin direnak.

2012-10-03

...

Baserrian piperrak enbotatzen 





... irakaslea piper(rak) egiten?

KAIKUA ESTROPEZUKA


HITZA: KAIKU  

- Bildu duzu esnea kaikuan?
- Bai, baina, ukuiluan hotz egiten du eta esne gehiago jeitzi baino lehen kaikuaren bila noa logelara.
- Hotza?  Kaikuko arraunlarien gisa mugituko bazenu gorputza... ez zenuke hotzik pasako!
- Ah! Portzierto! Esnea erosi dut!
- Esnea?
- Bai... zalantza izan dut, baina, azkenean Kaiku aukeratu dut.
- Kaiku? Zu bai kaikua galanta! Baserria behiez beteta dugu eta zu dendara joan behar esnea erostera!

Elkarrizketan ari direnei aurpegia jartzen saiatu naiz eta galdera bat otu zait: existitzen al dira emakume kaikuak?

  
AFORISMOA: Gor-mutua izan daiteke euskaldun? 

Hitza hitzari kateatzen zaionean, ezpainak keinu lizunak egiten ditu. Ezpain biluziak, janzteko oihal bila hasten denean, xuxurla zipriztinduetan galtzen du burua. Xuxurla zipriztinduek aterkipean aurkitzen dute eguzkia, batez ere belarrian zintzilik bi hatz korapilatzen zaizkienean.

Hatzak euskaraz ari dira, xuxurlak euskaraz busti dira eta ezpain biluziak euskaraz jositako oihalek estali dituzte. Baina... ikasi genuen keinu lizunak euskaraz egiten?


HAIKUA

Gaur ohartu naiz:
begirik gabe nabil
estropezuka