2011-03-18

EGIN APUSTU ZURE BURUARI! (XXIII)



Eta ni guztiak txokolatezaleak zirelakoan! Ea nork heltzen dion aurreko asteko problemari! Txokolate tableta bat dago jokoan... azkarren ibiltzen denarentzat...

TENTAZIOA. Horra gaurko hitza. Sekula ez naiz domino fitxekin ezer eraikitzera iritsi. Erdi-bidean beti bultza egin izan dit tentazioak. Tentazioa hatz puntetan bizi den inurri indartsu bat da. Denbora asko lotan egiten du, baina, esnatzen denetan... ai, esnatzen denetan! Nire inurria behintzat, burua baino azkarrago ibiltzen da. Ba horixe, inoiz ez naizela domino fitxekin ezer eraikitzera iritsi... jolastu bai, jolastu askotan egin dut dominoarekin... eta gaur horixe dakarkizuet... domino kontu bat.

Iratik Juleni (bai, gaur Julenekin egingo dut jolas; berak gehiegitan egiten du eta nirekin) buruz behera dauden domino fitxetako bat hartzeko eskatu dio. Begira eta erakutsi gabe gordetzeko eskatu dio. Jarraian, ondoko eragiketak egiteko eskatu dio:

- fitxak dituen bi zenbakietako bat bikoizteko;
- batzeko zenbaki horri Iratik emango dion edozein zenbaki;
- lortutako zenbakia bost zenbakiaz biderkatzeko;
- zenbaki horri dominoko fitxan dagoen beste zenbakia (hasieran aukeratu ez duen hori) batzeko;
- azken emaitza hori esateko.

Berehala (askorik pentsatu gabe) Iratik Juleni esango dio zein den eskuetan duen dominoa. Eta galdetuko dio...

Hi, Julen nola egin dudan asmatzen baduk... domino jokoa "Tentazio inurria" eta guzti hiretzat!

Frogatxo eta adibide batzuk egin eta ea dominoko fitxa zein den jakiteko egin beharrekoa asmatzeko gai zareten! Nirekin jolastu nahi baduzue... tranparik egin gabe esan azken zenbakia zein den eta... ea ni ere buruan duzuen hori asmatzeko gai naizen!

5 comentarios:

  1. Ni Irati banintz esango niokeen edozein zenbaki hori bikoitia litzateke. Horrela, bostekin biderkatzean zero izango litzateke zenbakiaren azken zifra (bikoiti gehi bikoiti bikoiti eta bider bost). Beraz, piezaren alde batean dagoen puntutxo kopurua zenbakiaren azken zifra litzateke. Eta gero... ez dut buruzko kalkuluari heldu beste erremediorik ikusten (irratikoa baino errezagoa izango da hala ere). Zati bost, ken nik esandako zenbakia, zati bi eta voila! horixe deminoko fitxaren beste aldeko puntutxo kopurua.

    Ongi egin dut, irakasle andrea?

    Txokolatezalea bai, galdeiozu filologo jaunari bestela! jeje Iturrirantz korrika ikusi besterik ez zegoen. Baina... ez dakit noraino den teorikoa problema. Jar daiteke txokolate zati bat bestearen gainean eta biak batera moztu? Ni saiatu naiz eta ezin dut. Ez dut klak egin eta bi zati berdin sortzen. Gainera, eskuak zikindu egin zaizkit hainbeste txokolaterekin. Pistarik edo?

    Bi muxu potolo!

    ResponderEliminar
  2. Aupa Irati!

    Ia ba pasa dan astekoa zaila iruditu bazitzaidan, oraingoan pasatu egin zara!

    Has gaitezen pasa dan asteko problematxoagaz. Horizontalki zazpi errektangelu eta bertikalki lau.

    Orduan, horizontalki ebakiz, bi aldiz, hiru zati izango ditugu 7x1 errektangulu dutenak.

    Hauetako bakoitzari errektanguluak ateratzen badizkiogu, beste hamazortzi aldiz puskatu beharko dugu (zati

    bakoitza sei aldiz apurtu dugu, hizru zati ditugu). Osotara 20 aldiz puskatu dugu txokolatea.

    Alderantziz, bertikalki hasiz gero, sei aldiz, zazpi zati izango ditugu 4x1 errektangeludunak.

    Hauei errektanguluak ateratzen badizkiogu 21 aldiz apurtu beharko dugu txokolatea (zati bakoitza hiru aldi

    puskatu, ta zazpi zati ditugu), osotara 27 aldiz. Argi dago lehenenego moduan egin behar dela.

    Beste gauza bat litzateke, txokolate zatiak bata bestearen gainean ipinita zati guztiak batera apurtzea

    posible balitz...

    -----

    Ea ba aste honetakoa...

    Gure irakasle jator honek egindakoa atzerako bidea da. Ia zelan azaltzen dudan...

    Demagun (jajaja, nire DBHko mate irakasle izadako Pedro Herbosak sarri esaten zuen "demagun...") Julenek

    emandako emaitza 43 izan dela. Hasieran aukeratu ez duen zenbakia derrigorrez 3 izan behar da. 43 zenbakia

    baino txikiago den bosten multiploa 40 delako, beti ere 37 baino hadiagoa (43-6=37, domino fitxetan askoz

    jota sei delako zenbaki handiena).

    Gero 40 zati bost egin... 8. Emaitzari Iratik hasieran eman dion "edozein zenbaki" hori kendu (imajinatu

    dezagun 4 dela), eta listo, alde batetik hiru eta bestetik orain lortutako bestea, 8-4 = 4.

    3 eta 4

    -----

    Arazotxo bat topatuko dugu Julenek 46 esaten badu, adibidez.

    Orduan, alboratutako zenbakia 1 edo 6 izan daitezke, 40 edo 45 biak baitira bostaren multiploak. Lehen

    bezalaxe, "edozein zenbaki" hori lau bada, emaitza 6 eta 4 daukan fitxa izan daiteke, edo aldiz 1 eta 5

    daukana. Zelan asmatu hori??

    eta onaino, esan dizut pasatu zarela oraingoan, eztakit gehiago ere hurbildu naitekeen...

    ResponderEliminar
  3. Bikote (Leire eta Kimo) sentitzen dut txokolate betekada... gaurkoz horri helduko diogu, dominoarena oraindik irentsi nahian nabil... ea bihar...

    Leire, ea Kimori ematen diodan oharrarekin pittin bat laguntzen dizudan...

    Klak, eta klak, lau bertikal bi zati hiru pusketa... niri eskuetan ontza bateko hamalau pusketa eta hamalau ontzako pusketa bat gelditu zaizkit. Eta hori eginda 20 "klakada" egin dituzu, ezta Kimo?

    Sentitzen dut... baina, oparitzeko nuen tabletari lehen hozkada eman diot...

    Muxu bana bikote! (Leire, utzi teoriak aparte eta ez estutu horrenbeste burua!... eta ni orain arteko problemarik sinpleena zelakoan...)

    ResponderEliminar
  4. aupa irati, egia da, nahastu egin nintzen uuuf, ia ba, barriro egin dot. baina kasu honetan marrazkiekin. eta esango nuke era batera zein bestera 27 aldiz klakeatu behar dala txokolatea:

    http://img148.imageshack.us/img148/5001/16507442.jpg
    http://img30.imageshack.us/img30/1293/47344443.jpg

    ...

    beste moduren bat badago... eztakit!

    mosu potolo bat!

    ResponderEliminar
  5. Horrela bai, Kimo! A ze txorakeria, ezta? Baina, ikertua dago... sarri gauzarik errazenak suertatzen zaizkigun zailen...

    Txokolatezko "mosu" (bizkaitar) bat!

    ResponderEliminar